فناوری بلاکچین درها را به روی انواع نوآوری های پیشگامانه فراتر از ارزهای دیجیتال باز کرده است. یکی از انقلابی‌ترین مفاهیمی که توسط بلاکچینهای رنگ واقعیت به خود گرفت توسعه قراردادهای هوشمند است.
احتمالاً این روزها اغلب در مقالات مرتبط به ارزهای دیجیتال با اصطلاح «قراردادهای هوشمند» مواجه می شوید. قرارداد اساساً به کدهای خوداجرای یک بلاکچین اشاره دارد که در صورت تحقق شرایط خاص به طور خودکار اجرا می شود.
اما چرا قراردادهای هوشمند واقعاً چنین مسئله بزرگی هستند؟ آیا خطوط کد واقعاً می توانند چنین تأثیر اساسی بر صنعت داشته باشند؟ تفاوت آنها با قراردادهای سنتی بین افراد یا سازمان ها چیست؟
در این پست صرافی تتر به ابهام زدایی از پدیده قراردادهای هوشمند در سطح بنیادی می پردازیم.
قراردادهای هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند برنامه‌هایی هستند که خوداجرا روی یک بلاکچین ذخیره می‌شوند و در صورت برآورده شدن شرایط از پیش تعیین‌شده اجرا می‌شوند. آنها قراردادهای دیجیتالی هستند که به کد ترجمه شده و روی بلاکچین تعبیه شده اند.
دو طرف یک قرارداد را در نظر بگیرید. آنها توافق می‌کنند دادوستدی را بر اساس نوعی قرارداد انجام دهند. در حالت عادی، اجرای قرارداد باید توسط دو طرف صورت بگیرد و احتمالا به ضامن یا واسطه‌ای نیز نیاز است. اما قرارداد هوشمند راه‌حل جدیدی ارائه می‌کند. در قالب قرارداد هوشمند، توافق بین دو طرف به صورت کد برنامه‌نویسی تدوین شده است. برای اجرایی شدن قرارداد شرطی در نظر گرفته می‌شود. به محض اینکه شرط برآورده می‌شود، فرایند اجرای قرارداد به صورت خودکار آغاز می‌شود. به این ترتیب، عملاً قرادادها به صورت اتوماسیون اجرایی می‌شوند و ضامن قرار داد برآورد شدن شروط اجرا آن است.
نخستین‌بار فردی به نام نیک سابو (Nick Szabo) در سال ۱۹۹۴ میلادی از مفهومی قرارداد هوشمند حرف زد. او در سال ۱۹۹۸ نخستین ارز مجازی با نام بیت گلد (Bit Gold) را نیز راه‌اندازی کرد، هر چند یک دهه زود اقدام کرد.
برخی از ویژگی های کلیدی قراردادهای هوشمند
اجرای خودکار – قراردادهای هوشمند به طور خودکار زمانی که شرایط کدگذاری شده فعال می شوند، اجرا می شوند.
شفافیت – آنها بر روی بلاکچین های عمومی اجرا می شوند بنابراین کد برای همه شرکت کنندگان قابل مشاهده است.
دقت – از آنجایی که آنها کد برنامه ریزی شده هستند، فضای کمتری برای خطا یا دستکاری دستی وجود دارد. البته این به معنای بی مشکل بودن قرارداد هوشمند نیست.
کارایی – با خودکار کردن فرآیندهایی که معمولاً واسطه‌ها را درگیر می‌کنند، قراردادهای هوشمند در زمان و هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌کنند و به شدت کارا هستند.
اعتماد – قراردادهای هوشمند تعاملات غیرقابل اعتماد بین طرف های ناشناس را بدون واسطه امکان پذیر می کند و این برای حریم خصوصی افراد بسیار جذاب است.
تغییر ناپذیری – داده های ذخیره شده در قراردادهای هوشمند در بلاکچین های عمومی ضد دستکاری و غیرقابل برگشت هستند.
چرا قراردادهای هوشمند تأثیرگذار هستند؟
چرا قراردادهای هوشمند تأثیرگذار و انقلابی هستند؟ چه چیزی آنها را به یکی از شاه کلیدهای دنیای کریپتو و اقتصاد دیجیتال تبدیل می‌کند؟
- قراردادهای هوشمند اجازه می دهند برنامه ها و خدمات غیرمتمرکز را فراتر از پرداخت هایی مانند DeFi، NFT، DAO و غیره ایجاد کنند.
- قراردادهای هوشمند، فرآیندهای پیچیده قراردادی و کارهای اداری را در زمینه هایی مانند بیمه، امور حقوقی، املاک و غیره دیجیتالی و خودکار می کنند و در زمان و هزینه های بسیار صرفه جویی می کنند.
- آنها خدمات امانی و مبادله غیرحضوری را فعال می کنند که به واسطه ها متکی نیستند؛ این یعنی افزایش سرعت، کاهش هزینه، کاهش احتمال رانت.
- قراردادهای هوشمند همکاری بین طرف هایی را که لزوماً به یکدیگر اعتماد ندارند، تسهیل می کند و چیزی به نام ضامن، شروط تضمین یا هر چیزی مثل این را حذف می‌کنند.
- آنها مدل های کسب و کار جدید، نوآوری و خلق ارزش‌های جدید را در صنایع بسیاری از نو تعریف می‌کنند.
دقت داشته باشید که کاربرد قراردادهای هوشمند فقط به معاملات مالی در حوزه انتقال دارایی‌های دیجیتال محدود نمی‌شود؛ بلکه همانطور که اشاره کردیم در حوزه‌های مختلف صنعتی و حاکمیتی می‌توان از ظرفیت زیاد این قراردادها استفاده کرد. مقرون‌به‌صرفه بودن، سرعت و ایمنی زیاد قراردادهای هوشمند باعث شده است توجهات زیادی به سمت آنها جلب شود؛ به همین دلیل، به نظر می‌رسد در آینده نه‌چندان‌دور، در صورت حل مشکل مقیاس‌پذیری شبکه‌های بلاکچین، قراردادهای هوشمند مرسوم‌تر نیز شوند.
به طور خلاصه، قراردادهای هوشمند یکی از دگرگون‌کننده‌ترین موارد استفاده از فناوری بلاکچین با پتانسیل فوق‌العاده برای بازتعریف نحوه عملکرد تجارت و توافق‌نامه‌ها هستند. آنها پله تکامل بعدی اینترنت هستند و آن وب 2 را به سمت وب 3 سوق می‌دهند.
