نام دیگرNFT “توکن غیر قابل معاوضه” یا “توکن مثلی” است. این توکن‌ها با استفاده از تکنولوژی بلاکچین (مانند بیت کوین، اتریوم و…) ایجاد می‌شوند؛ بنابراین به دلیل آنکه همانند ارز دیجیتال تراکنش‌ها و اطلاعات مربوط به آن‌ها در هر بلوک ثبت می‌شود، امکان اثبات مالکیت برای آن‌ها وجود دارد.

برخلاف توکن‌های قابل معاوضه مانند اتریوم و بیت کوین که ارزش هر توکن از آن‌ها با دیگری برابر است (یعنی هر اتریوم با اتریوم دیگر از نظر ارزش مالی و غیره یکسان هستند)، هر NFT ویژگی‌های خاص خود را دارد و ارزش آن با هیچ NFT دیگری در بازار NFT یکی نیست. با استفاده از NFT امکان خرید و فروش محتوای دیجیتال مانند تصاویر، ویدئوها، آهنگ‌ها و غیره وجود دارد. با خرید یک NFT شما مالکیت محتوای دیجیتال خاصی را به دست می‌آورید. مانند سایر توکن‌های بلاکچین،NFT ها هم به عنوان ارز در برخی بازی‌های رایانه‌ای و محصولات دیجیتال دیگر قابل خرید و فروش هستند.

با استفاده از NFT خالقان محتوای دیجیتال می‌توانند به صورت مستقیم با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند و بدون نیاز به واسطه‌های دنیای واقعی مانند گالری‌ها اثر خود را به فروش برسانند. امکان کپی و تکثیر محتوای دیجیتال در دنیای مجازی امروز به راحتی وجود دارد، به همین دلیل موضوع مالکیت معنوی یا کپی رایت برای خالقان محتوا به چالشی بزرگ تبدیل شده است. ان اف تی با کمک تکنولوژی بلاکچین این مشکل را حل کرده و به خالقان اجازه می‌دهد کنترل کاملی بر روی محتوای خود داشته باشند و از کپی رایت بهره‌مند شوند. به عبارت دیگر، با استفاده از NFT هرکسی می‌تواند مالک یک اثر دیجیتال مختص به خود باشد.

از طریق بازارNFT و خرید و فروش آن می‌توان اقدام به جمع‌آوری پول برای خیریه‌ها و سازمان‌های غیرانتفاعی نیز کرد. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۱ یک NFT از نقاشی پسری ۱۴ ساله به نام بنجامین گودز به نفع مؤسسه خیریه خورشید به‌فروش رسید و بیش از ۳۹ میلیون دلار برای این مؤسسه‌ی خیریه کسب درآمد کرد.

کاربردهای مختلف NFT

با وجود اینکه اکوسیستم NFT هنوز جوان و در ابتدای راه است، پروژهای جالب بسیاری وجود دارد که برخی از آنها در حال حاضر ارزش‌های قابل توجهی برای سازندگان و مصرف‌کنندگان به وجود آورد‌ه‌اند.

توکن‌های غیر مثلی هنری (Art NFT)

توکن‌های غیر مثلی به حل مشکلات دیرینه کمیابی در آثار هنری دیجیتال کمک کرده‌اند. چطور می‌شود از یک اثر هنری مجازی کمیاب نگهداری کرد در حالی که می‌توان به سادگی آن را کپی کرد‌؟ اگرچه آثار هنری تقلبی در دنیای واقعی نیز وجود دارند، اما ما معمولا می‌توانیم به راحتی آن‌‌ها را اعتبار سنجی کنیم، در حالی که در دنیای دیجیتال همه چیز سخت‌تر است.

ارزش واقعی آثار هنری رمزنگاری شده ناشی از تایید صحت و مالکیت آن‌ها به صورت دیجیتالی است. با این که هر کسی قادر است به یک کریپتوپانک روی بلاک چین اتریوم نگاه و آن را دانلود و ذخیره کند، اما هر فردی نمی‌تواند ثابت کند که مالک اصلی آن است.

برای مثال، یک هنرمند ناشناس آثار دیجیتال با نام مستعار Pak، مجموعه‌ای از توکن‌های غیر مثلی هنری مشابه را خلق کرد، اما اسم هر یک از آن‌ها را متفاوت از دیگری قرار داد. با اسم‌هایی از جمله The Cheap (ارزان)، The Expensive (گران) و The Unsold (فروخته نشده)، این هنرمند برای هر اثر NFT خود ارزشی متفاوت بر اساس نامشان مشخص کرد. این کلکسیون سوالی مهم در ذهن ایجاد می‌کند: دقیقا چه چیزی به یک اثر هنری ارزش می‌دهد؟

وقتی صحبت از ان اف تی‌هاست، ارزش صرفا به اثر هنری مربوط به آن نیست. گاهی اوقات، مهم‌تر از خود اثر، اثبات مالکیت آن دارایی خاص است. این ویژگی است که آثار هنری رمزنگاری شده را تبدیل به یکی از محبوب‌ترین کاربردهای NFT می‌کند.

توکن‌های غیر مثلی کلکسیونی (Collectible NFT)

چه یک NFT خرگوش پنکیک سواپ (PancakeSwap) باشد یا یک NFT سالگرد تاسیس صرافی بایننس، تقاضای زیادی برای دارایی‌های کلکسیونی دیجیتال وجود دارد. این کاربرد توکن های غیر مثلی حتی با عرضه کارت‌های کلکسیونی NBA (لیگ برتر بسکتبال آمریکا) با نام NBA Top Shot (برترین پرتاب‌های بسکتبال NBA) بیشتر باعث همگانی شدن توکن‌های NFT کلکسیونی شده است.

در کنار NFT‌های هنری، انواع کالکتیبلی نیز حجم بسیاری از فروش توکن‌های غیر مثلی را در بازارهایی از جمله اوپن سی (Opensea)، بیکری سواپ (BakerySwap) و ترژر لند (Treasureland) به خود اختصاص داده‌اند. تشابه زیادی بین ان اف تی‌های هنری و کلکسیونی وجود دارد و گاهی اوقات یک NFT می‌تواند هم اثر هنری و هم کلکسیونی باشد. در بین انواع NFTها، این دو نوع از توکن‌های غیر مثلی در حال حاضر بیشتر رشد یافته‌اند.

اولین توییت جک دورسی (مدیرعامل توییتر) یکی از بهترین مثال‌های NFT کلکسیونی است‌. در حالی که یک اثر کریپتوپانک قابل جمع آوری و همچنین هنری است، اما NFT توییت جک دورسی به طور خاص فقط به دلیل قابلیت کلکسیونی بودن آن ارزشمند است.

جک دورسی NFT خود را از طریق Valuables (پلتفرمی که توییت‌ها را توکنیزه می‌کند) به فروش رساند. شما می‌توانید پیشنهاد قیمت خرید روی هر توییتی که می‌خواهید ثبت کنید. هرکسی هم می‌تواند وارد عمل شده و پیشنهاد قیمت بالاتری از پیشنهاد شما ثبت کند. این به خود صاحب توییت بستگی دارد که یک پیشنهاد خرید را قبول یا رد کند. اگر قبول کند، آن توییت روی بلاک چین ضرب یا به اصطلاح mint خواهد شد و یک توکن غیر مثلی منحصر به فرد همراه با امضای نویسنده توییت به‌وجود می‌آورد.

کاربردهای NFT در امور مالی

تمام NFTها ارزش خود را از موزیک، عکس یا آیتم‌های کلکسیونی کسب نمی‌کنند. در حوزه دیفای، ان اف تی‌ها مزایای مالی و اقتصادی منحصر به‌ فردی نیز ارائه می‌دهند.

برای مثال، پلتفرم JustLiquidity یک مدل استیکینگ NFT ارائه می‌دهد. کاربر می‌تواند مقداری از توکن‌های خود را به مدت مشخصی در استخر Stake یا سهام‌گذاری کند و در ازای آن NFT دریافت کند تا به استخر بعدی دسترسی یابد. این توکن غیر قابل تعویض همانند بلیت ورودی عمل می‌کند و پس از حضور کاربر در استخر جدید، ان اف تی مورد نظر از بین می‌رود. این مدل، بازار ثانویه‌ای برای این NFTها و بر اساس دسترسی که ارائه می‌دهند ایجاد می‌کند.

مثال دیگر، ترکیب غذاهای NFT بیکری‌سواپ است (ترکیب غذا اصطلاحی در این پلتفرم است) که پاداش سپرده گذاری بیشتری را به دارندگان توکن ارائه می‌دهد. با ارائه توکن BAKE، ترکیب یا Combo از NFT را دریافت خواهید کرد که مقدار متفاوتی قدرت استیکینگ در اختیار شما قرار می‌دهند. کاربران می‌توانند این کمبوها را حفظ کنند، آنها را در بازار ثانویه بفروشند یا از آنها برای سهام گذاری استفاده کنند. این ترکیب NFTها با دیفای، کاربرد جالب دیگری برای توکن‌های غیر مثلی به وجود می‌آورد.