شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید چطور شرکتی که صاحب یک امپراطوری عظیم در حوزه رمزارز است و مدیر آن هم ید طولایی در حوزه سرمایه‌گذاری در دنیای ارز دیجیتال دارد در یک چشم به هم زدن از عرش به فرش می‌رسد و ورشکسته می‌شود. با صرافی تتر همراه باشید تا به طور کامل از آن مطلع شوید.

داستان دربارهFTX است، یکی از سه صرافی مطرح دنیا که در زمینه ارز دیجیتال فعالیت داشت.

سم بنکمن فرید (Samuel Bankman-Fried) بنیانگذار صرافی FTX، در می 2019 فکر تاسیس یک صرافی برای تجارت ارزهای دیجیتال را عملی کرد. در آن زمان هیچکس فکر نمی‌کرد که تا شش ماه پس از راه‌اندازی شرکت، 20 درصد از سهام با قیمت هنگفتی به فروش برسد. این صرافی توانست، بیش از 60 سرمایه‌گذار مطرح از جمله: سافت بانک (SoftBank)، سکویا کپیتال (Sequoia Capital) و چند شرکت مهم دیگر را به خود جذب کند و یک شرکت کوچک در هنگ‌گنگ را به یک امپراطوری بزرگ در باماها تبدیل کند.

این شرکت در هنگ‌کنگ تاسیس شد و بعد از فراز و فرود بسیار در جولای سال 2021 به شهرتی حیرت‌انگیز رسید. تعداد کارمندان به تدریج زیاد و زیادتر شد و تعداد کاربران آن از مرز یک میلیون عبور کرد. توکن یا ارز دیجیتال FTX نیز مربوط به این شرکت بود. توکن FTX از کمتر از 4 دلار در دسامبر 2020، به حدود 10 دلار در 10 سپتامبر 2021 رسید.

سقوط FTX

صرافی FTX دارای ابزارهای معامله‌ای منحصربه‌فرد بود که شامل: معاملات آتی (فیوچرز)، معاملات آتی دائمی، آپشن‌ها یا اختیار معامله و بازار پیش‌بینی می‌شد. همچنین از مزایای صرافی FTX می‌توان به: کارمزد معاملاتی کم، امکان کسب سود و استیک کردن FTX و… اشاره کرد. مشتریان با در نظر گرفتن این مزایا و توجه به این موضوع که شرکت FTX اعلام کرده بود درصدی از کارمزدهای معامله در ازای توکن FTX را به سازمان‌های خیریه اهدا می‌کند در این صرافی تجارت خود را انجام می‌دادند.

چشم‌اندازی که مدیران برای شرکت FTX متصور شده بودند، دستیابی به لقب برترین صرافی مشتقات کریپتو (Derivative Crypto Exchanges) در دنیای بلاکچین بود. اما دقیقا چه اتفاقی باعث شد که این شرکت رو به صعود، سیر نزولی را طی کند؟ برای پایین کشیدن چنین شرکت عظیمی، یک خبر کافی بود؛ خبری که به یک رسوایی اشاره داشت. دزدی و کلاهبرداری توسط شرکت بزرگ FTX!

در این میان اشاره کنیم که سم بنکمن فرید و فردی به نام نیشاد شرکتی به نام Alameda Researchرا تاسیس کردند که استراتژی‌های آربیتراژ و نوسانات معاملاتی را برای کسب سود دنبال می‌کرد. راه اصلی کسب درآمد در شرکتAlameda Research بسیار ساده بود، بیت کوین و سایر ارزهای رمزنگاری شده در یک نقطه از جهان خریداری شده و در نقطه‌ای دیگر فروخته می‌شد و سود این تفاوت قیمت مستقیم به جیب شرکت اضافه می‌شد.

در روز دوم نوامبرCoindesk (رسانه حوزه اقتصاد)، گزارشی در رابطه با کمپانی Alameda Research ارائه داد که مبنی بر عدم وجود پشتوانه مالی و نقدینگی قوی برای این شرکت بود. در این گزارش اعلام شد که هر لحظه احتمال ورشکستگی این شرکت وجود دارد. همانطور که گفتیم، مشکلات پلتفرم Alameda بر روی صرافی FTX و توکن FTX نیز تاثیراتی را اعمال کرد. در اخبارهای دیگری که در حاشیه این شرکت وجود داشت، به سوء استفاده‌ از مشتریان نیز اشاره شد.

به دنبال همین حواشی در روز ۸ نوامبر، بایننس اعلام کرد که لایحه‌ای را مبنی بر خرید جدیترین رقیب خود یعنی FTX، تنظیم کرده است. اما چند وقت بعد چانگ پنگ ژائو (Changpeng Zhao) مدیرعامل بایننس اعلام کرد که تمایل چندانی برای خرید FXT ندارد. این اخبار غافلگیرکننده، هیجانات بازار را به سقف و قیمت بسیاری از ارزها را به کف رساند! به طوری که توکن FTX ، تنها در یک روز ۷۲ درصد ریزش کرد و از محدوده قیمتی 25 دلار به حدود 4 دلار رسید.

رشوه دادن به مجله‌ها و روزنامه‌ها هم نمی‌توانست روی این رسوایی عظیم سرپوش بگذارد. حتی نیویورک تایمز، دلیل اصلی سقوط شرکت FTX را نتیجه سوء مدیریت به جای دزدی و سوءاستفاده از دارایی‌ مشتریان عنوان می‌کند؛ به طور گسترده توسط مخاطبان مورد تمسخر قرار گرفت.

اختلاس، سوء استفاده از سرمایه مشتریان، فرار مالیاتی و سرمایه‌گذاری‌های غیرقانونی از جمله اتهاماتی است که گریبان‌گیر امپراطوری FTX می‌شود و بنیانگذار آن را با خاک یکسان می‌کند. ارزش تقریبی دارایی‌های خالص سم بنکمن فرید تا قبل از این اتفاقات، بیش از 23 میلیارد دلار محاسبه شده بود که بعد از فروپاشی شرکت تقریبا نابود شد. سرقتی که این سیستم فاسد از مشتریان خود انجام داد در مقیاسی قابل توجه و بی‌سابقه بود که موجب تاثیرات زیاد در حوزه ارزدیجیتال شد. البته در کمال تعجب، تمام این اتهامات تا همین امروز توسط بنیانگذاران بی‌وقفه تکذیب شده است.

پس از این اتفاق در 11 نوامبر 2022 صرافی FTXبه دلیل برداشت‌های پی‌درپی سرمایه مشتریان با فروپاشی روبه‌رو می‌شود. شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران مطرح نیز به سرعت سهام خود را از این شرکت خارج کردند. در نهایت مدیر عامل شرکت، سم بنکمن فرید، در یک سخنرانی غم‌انگیز اعتراف کرد که دارایی کافی برای پس دادن سرمایه مشتریان را ندارد و به طور علنی ورشکستگی صرافی FTX را اعلام کرد.

رسانه Coindesk در خبری با عنوان “سقوط FTX یک جنایت بود؛ نه یک تصادف” به عدم دستگیری سم بنکمن فرید به عنوان یک کلاهبردار اعتراض می‌کند و دلیل آن را نفوذ سیاسی و اجتماعی بیش از حد فرید می‌داند. در قسمتی دیگر از این مقاله، رسانه کوین‌دسک تعداد افرادی که از این سقوط ضربه خورده‌اند را بیش از یک میلیون نفر تخمین می‌زند.

پیامد این اتفاق هولناک، آشفتگی بازارهای کریپتو بود که چندان دور از انتظار به نظر نمی‌رسید. با ورشکستگی این شرکت یک شکاف بزرگ در دنیای ارزهای دیجیتال به وجود آمد که تقریبا غیر قابل باور بود. این اتفاق باعث شد، ترس شکست خوردن در جان بسیاری از مردم و دیگر فعالان حوزه ارز دیجیتال نفوذ کند و علاوه بر FTX ارزهای دیگری مثل، بیت کوین و اتریوم هرکدام بین 10 تا 20 درصد کاهش قیمت داشته باشند.

با وجود تمام افت و فرودهایی که در مسیر توکن FTX قرار داشت، این ارز کماکان در حجم کم مبادله می‌شود. گمانه‌زنی‌هایی برای فعالیت مجدد این مجموعه هم شنیده شده؛ اما زمان نشان می‌دهد که این شرکت می‌تواند به قله‌هایی که بلندپروازانه برای فتح آن نقشه کشیده بود برسد یا نه!