پشتوانه بیت کوین و ارزش مالی آن در مقایسه با سایر پول ها، سوال مهمی برای تازه واردان به حوزه ارز دیجیتال است.

بیت کوین ارزش خود را از ویژگی‌های مختلف به دست می‌آورد. ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات در نهایت ارزش خود را از عنصر اعتماد کسب می‌کنند. تا زمانی که جامعه به سیستم فیات اعتقاد داشته باشد، پول بانک‌های مرکزی همچنان ارزش خواهد داشت. البته می‌توان همین را در مورد بیت‌کوین هم گفت؛ بیت کوین ارزش دارد زیرا عده‌ای هستند که معتقدند ارزش دارد. در نتیجه عنصر اعتماد اولین پشتوانه بیت کوین است. اما عنصر اعتماد به نوبه خود محصول مجموعه‌ای از عوامل دیگر است که باید بررسی و ریشه‌یابی شوند.

برخلاف فیات، بیت کوین بانک مرکزی ندارد و ساختار غیر متمرکز آن یک سیستم مالی منحصر به فرد را ایجاد کرده است. فناوری بلاک چین، از جهت امنیت و کارایی مزایای زیادی برای عرضه دارد. این فناوری روشی انقلابی برای انتقال ارزش (Transfer of Value) در سطح جهانی ارائه کرده است. بیت کوین از بسیاری جهات می‎‌تواند، مشابه طلا، به عنوان وسیله‌ای برای ذخیره ارزش (Store of Value) عمل کند.

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای تازه‌واردان دنیای کریپتو، درک این موضوع است که چگونه و چرا یک ارز دیجیتال مانند بیت‌کوین می‌تواند ارزش داشته باشد. موجودیت این سکه به طور کامل دیجیتال است و هیچ دارایی فیزیکی پشتیبان آن نیست. مفهوم استخراج هم می‌تواند بسیار گیج‌کننده باشد. به یک معنا، ماینینگ، بیت کوین‌های جدیدی را از هیچ ایجاد می‌کند؛ اگرچه در عمل، ماینینگ موفق مستلزم سرمایه‌گذاری کلان است.

هیچ پاسخ واحد و دقیقی در مورد اینکه چرا بیت کوین ارزش دارد وجود ندارد. ارز دیجیتال جنبه‌های کلیدی بسیاری از دارایی‌های با ارزش، مانند فلزات گرانبها و فیات را دارد، اما در یک چارچوب به راحتی قابل شناسایی قرار نمی‌گیرد. مانند پول بدون پشتوانه دولت عمل می‌کند و با وجود اینکه دیجیتالی است مانند یک کالا عرضه محدود دارد.

سیستم برتون وودز

تا سال ۱۹۷۱، پشتوانه­‌سازی ارزها با استفاده از کالاهایی مانند طلا انجام می­‌شد. قبل از اختراع پول کاغذی، پول‌های رایج دنیا بیشتر به شکل سکه­‌هایی که از فلزات گرانبها ساخته می­‌شدند، در دسترس بودند. علاوه بر این، پس از جنگ جهانی دوم و تا سال ۱۹۷۱، بسیاری از کشورهای جهان تحت توافق برتون وودز فعالیت می‌کردند.

بر اساس سیستم برتون وودز، مبادلات ارزی بر پایه­‌ی طلا صورت می­‌گرفت و ارزش آن مقدار ثابتی بود. این توافق­نامه در ژوئن سال ۱۹۴۴، با هدف ایجاد یک سیستم پولی بین‌­المللی مورد مذاکره قرار گرفت. در توافقنامه برتون وودز، نمایندگان ۴۴ کشور حضور داشتند که اهداف اصلی آنها، ایجاد یک سیستم ارزی کارآمد، جلوگیری از کاهش ارزش ارزها و ترویج رشد اقتصاد بین­‌المللی بود.

سیستم برتون وودز همچنین دو سازمان مهم تحت عنوان صندوق بین­‌المللی پول (IMF) و بانک جهانی را ایجاد کرد. در حالی که سیستم برتون وودز در دهه ۱۹۷۰ منحل شد، صندوق بین‌­المللی پول و بانک جهانی هنوز ستون محکمی برای مبادله ارزهای بین‌­المللی هستند.

در دورۀ سیستم برتون وودز، اقتصاد جهان به طور چشمگیری رشد پیدا کرد و از طریق سیاست‌­های اقتصادی کینزی (Keynesian economics)، دولت­‌ها توانستند نوسانات اقتصادی و همچنین رکود اقتصادی را کاهش دهند.

بیت کوین چه پشتوانه‌ای دارد؟

بیت کوین یک شبکه پرداخت نوآورانه و نوع جدیدی از ارز است که توسط شخصی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ ارائه شد. همانند سایر ارزهای فیات، کالاها را نمی‌­توان به عنوان پشتوانه بیت کوین درنظر گرفت.

بیت کوین یک ارز غیرمتمرکز است. این بدان معناست که هیچ اعضای مرکزی برای بیت کوین وجود ندارد. افراد زیادی در اداره بیت کوین و نگهداری دفترچه توزیع عمومی آن نقش دارند. واحد پول متمرکز اجازه می‌­دهد تا قدرت فقط در اختیار معدودی از دولت‌ها یا یک سازمان دولتی باشد؛ بیت کوین این قدرت انحصاری را از بین می‌برد و قدرت را بین کاربرانش تقسیم می‌کند.

ایده­ توزیع قدرت توسط بیت کوین از جذابیت ویژه­‌ای برخوردار است و معاملات آن تنها از طریق اینترنت امکانپذیر است. در جهان امروز که روز به روز وابستگی به اینترنت بیشتر می‌­شود، بیت کوین یه عنوان یک رمزارز مطمئن و جهانی، توجه سرمایه­‌گذاران را به خود جلب کرده و باعث افزایش پذیرش و اعتماد عمومی شده است.

بیت کوین همانند سایر ارزها، پشتوانه­ مشخصی ندارد اما برعکس ارزهای سنتی، بیت کوین دارای خصوصیات منحصر به فردی است که آن را خاص و قابل اطمینان می‌سازد؛ به گونه‌ای که نیاز به اعتماد کردن را از بین می‌برد!.

آیا تمام ارزهای دیجیتال پشتوانه دارند؟

به طور کلی پشتوانه ارزهای دیجیتال به اعتماد مردم به پروژه آن‌ها و کاربرد آن‌ها بستگی دارد. بنابراین اگر رمزارزی مورد قبول مردم قرار گرفت و استفاده از آن در کاربردهای گوناگون مرسوم شد، می‌توان گفت ارز دیجیتال مورد نظر دارای پشتوانه است. اما باید به یک نکته مهم در این موضوع توجه کرد. در بلند مدت، تنها پروژه‌هایی در بازار ارزهای دیجیتال دوام می‌آورند که ویژگی‌های فنی و اقتصادی مناسبی از خود بروز دهند. بنابراین در بلند مدت ارزی با پشتوانه به حساب می‌آید که علاوه بر اعتماد و تمایل مردم به آن، از ویژگی‌های فنی و اقتصادی مناسبی برخوردار باشد.